Jak zachować się widząc pożar odpadów? Jak unikać skażenia środowiska materiałami pobudowlanymi? Jak bezpiecznie pozbyć się odpadów wielkogabarytowych? Kto może zapłacić nawet 1 mln zł kary za niewłaściwe postępowanie ze śmieciami? Rusza kampania „Postępuj świadomie z odpadami w Kielcach”, której zadaniem jest odpowiedź na te i wiele innych pytań.
Palący problem odpadów
W ciągu ostatniego roku znacznie wzrosła liczba pożarów pojemników na odpady, znajdujących się na terenie miasta. Do połowy listopada było ich już 167, odnotowano także 11 pożarów dzikich wysypisk oraz 2 pożary składowisk śmieci i odpadów. Każde takie wydarzenie niesie za sobą poważne zagrożenia dla środowiskowa oraz życia i zdrowia człowieka. Okazuje się, że przyczyną takich pożarów są nie tylko podpalenia, ale także zaprószenia ognia i samozapłony wynikające z niewłaściwego postępowania z odpadami budowlanymi. Kubły po farbach, pojemniki podciśnieniowe, zużyte świetlówki, zamiast do PSZOK lub do firm zajmujących się ich bezpieczną utylizacją, trafiają do pojemników na odpady komunalne, a stąd już o krok od tragedii.
— Podczas pożaru kontenerów lub pojemników, na skutek rozkładu termicznego znajdujących się wewnątrz nich odpadów, wraz z dymem do otoczenia uwalniane są różne szkodliwe dla zdrowia związki chemiczne. Dodatkowo w pojemnikach na odpady mogą znajdować się substancje, które w trakcie pożaru mogą stwarzać zagrożenie eksplozją. Nigdy nie mamy pewności co do tego, co ktoś wyrzucił do kosza — skomentował Mł. Aspirant Mariusz Górka, Komenda miejska Państwowej Straży Pożarnej w Kielcach.
Kampania „Postępuj świadomie z odpadami w Kielcach”
Zainaugurowana 28 listopada przez UM Kielce i ENERIS Surowce kampania ma na celu przypomnienie kielczanom, jak w bezpieczny sposób pozbyć się odpadów powstałych w czasie budowy czy remontu. Przede wszystkim każdy mieszkaniec może zdecydować, czy posegregowane odpady pobudowlane samodzielnie przywiezie do PSZOK czy też zamówi w firmie specjalistycznej usługę odbioru. Do odpadów budowlanych zaliczamy tapety, okleiny, kartony, tynki, folię, styropian, gruz betonowy, cegły.
Odpady takie jak odpady komunalne, niebezpieczne (np.: pojemniki po farbach i rozpuszczalnikach, papy, eternit, metale, baterie, świetlówki, środki ochrony roślin) oraz pojemniki ciśnieniowe (np.: po piankach montażowych) należy wyrzucać do oddzielnych pojemników i oddawać do Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych znajdującego się przy ulicy Magazynowej 3. Każdy z mieszkańców może rocznie oddać do 500 kg takich odpadów. Wyjątkiem są odpady zwierające azbest – ich utylizacja odbywa się bezpłatnie po złożeniu wniosku do Urzędu Miasta Kielce w trakcie prowadzonego naboru wniosków lub na koszt mieszkańca za pośrednictwem firm specjalistycznych. Warunkiem przyjęcia odpadów w PSZOK jest legitymowanie się dowodem tożsamości potwierdzającym zamieszkanie na terenie Kielc. Należy także pamiętać, by odpady
oddawane do PSZOK nie były wymieszane – każdy rodzaj odpadów powinien być dostarczony oddzielnie.
Szafy, kanapy, dywany – wielki ból głowy?
Oddzielną kategorią odpadów są odpady wielkogabarytowe. Zaliczamy do nich m.in. elementy mebli (szafy, stoły krzesła, dywany), umywalki i zlewy, wózki dziecięce, okna (całe w ramie). Zbiórka odpadów wielkogabarytowych odbywa się w Kielcach raz na trzy miesiące w przypadku klientów indywidualnych, wg harmonogramów znajdujących się na stronie UM Kielce i ENERIS Surowce. W przypadku zabudowy wielorodzinnej, odbiór odpadów odbywa się raz na 2 tygodnie. Odpady należy wystawić przed altanę, w miejscu, gdzie możliwy jest dojazd śmieciarką (odpady nie są odbierane z garaży podziemnych czy piwnic). W Kielcach w terminie odbioru odpadów wielkogabarytowych odbierane są również od mieszkańców opony oraz sprzęt elektryczny i elektroniczny. Przez cały rok tego typu odpady można także oddawać do PSZOK. Podobnie jak w przypadku odpadów budowlanych, obowiązuje limit przyjęcia, czyli 500 kg na mieszkańca.
Odbiór odpadów od firm: wysokie kary i częstsze kontrole
W przypadku firm odbiór odpadów budowlanych i wielkogabarytowych odbywa się wyłącznie na zasadach komercyjnych. Przepisy prawa w tym zakresie zostały znacznie zaostrzone w bieżącym roku a ich egzekwowaniem zajmuje się Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska.
Obowiązkiem każdego przedsiębiorcy, niezależnie od tego, czy jest to zakład przemysłowy, warsztat samochodowy, salon fryzjerski czy firma budowlana, jest posiadanie wpisu do Bazy Danych o Odpadach prowadzonej przez Urząd Marszałkowski. Dodatkowo, przedsiębiorców obowiązuje nakaz posiadania zezwoleń na zbieranie lub przetwarzanie odpadów, wydawanych w zależności od rodzaju działalności przez Starostwa lub Urząd Marszałkowski. Od tego roku Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska opiniuje każdy złożony wniosek, posiada także rozległe uprawnienia do kontroli firm w zakresie spełniania warunków zezwolenia. Nowością jest też wymóg opinii Straży Pożarnej przy każdorazowym wydawaniu zezwolenia. Należy jednocześnie pamiętać, że firmy, które produkują odpady niebezpieczne powyżej 1 tony rocznie (np.: duże warsztaty samochodowe, lakiernie, malarnie) zobligowane są do posiadania pozwolenia na wytwarzanie odpadów niebezpiecznych.
Konsekwencjami administracyjnymi nieposiadania ww. dokumentów lub nieprawidłowego gospodarowania odpadami mogą być: decyzja o wstrzymaniu działalności, kary od 10 tys. do nawet 1 mln złotych, a także cofnięcie zezwolenia na prowadzenie działalności. Wiąże się to w konsekwencji z zakończeniem działalności gospodarczej i nakazem usunięcia odpadów.